Hava, iki veya daha fazla atomun birleşimi olan gaz moleküllerinden oluşur. Onları gözlerinizle göremeseniz de moleküller sürekli olarak bu yönde ve çok yüksek hızlarda hareket ederler. Hareket ettikçe birbirleriyle ve katı yüzeylerle çarpışırlar. Havanın sıcaklığı, moleküllerin ne kadar hızlı hareket ettiğinin bir ölçüsüdür. Moleküllerin hareket enerjisi ne kadar fazlaysa, havada hissettiğiniz sıcaklık o kadar yüksek olur.
Hava sıcaklığı termometrelerle ölçülür. Genel termometreler, içinde çok ince bir tüp bulunan bir cam çubuktan oluşur. Tüp, termometrenin tabanındaki bir rezervuardan veya “ampul” den sağlanan bir sıvı içerir. Bazen sıvı cıva, bazen de kırmızı renkli alkoldür. Haznedeki sıvının sıcaklığı yükseldikçe sıvı genişler. Sıvı genişledikçe tüp içinde yükselir. Tüp, Fahrenheit derece veya Santigrat derece cinsinden bir ölçekle işaretlenmiştir.
Hava sıcaklığını ölçerken, termometrenin gölgede olduğundan emin olun. Güneş termometre üzerinde parlarsa sıvıyı ısıtır. O zaman okuma gerçek hava sıcaklığından daha yüksektir. Ayrıca, termometreyi dışarı çıkardığınızda, dış hava sıcaklığına ayarlanması için yeterli zaman verin. Bu birkaç dakika sürebilir.
Termometre, en yaygın olarak kabul edilen hava araçlarının biri ölçmek için kullanılan araçlardır ortam hava sıcaklığını . SI (uluslararası) sıcaklık birimi Santigrat derecedir, ancak ABD’de sıcaklıkları Fahrenheit cinsinden kaydederiz.
Termometrelerin Yapısı
Cıvalı termometreler üst ucu kapalı ve alt ucunda cıva bulunan bir tüpten oluşur. Bu tüp, cıvanın hareket ettiği yerin, çok küçük bir çapa sahip olduğu bir tüptür. Sıcaklığın artmasıyla birlikte, içerisindeki cıva genişler ve de o dar alanda hareketine başlar. Böylece, cıva yükselir ve biz sıcaklığın arttığı yeni değeri böylelikle görebiliriz.
Asıl önemli olan bir ayrıntı, termometre kalibrelerinin iyi yapılmasıdır. Bu uygulama da, suya göre yapılmaktadır. Normal atmosfer basıncı, 760 mm cıva basıncıdır. Bu normal atmosfer basıncında, suyun donma ve kaynama noktalarına göre; kalibrasyon yapılmaktadır.
Termometrenin İcadı
Galilei‘nin 1597’de bir tür ısı ölçer kullandığı bilinmektedir. Yani ismi termometre ile anılan ilk kişi, Galilei’dir. 1624 yılında, atmosferdeki ısı değişimlerini ölçmek için kullanılan alete; “thermoscope“ denilmiştir. 1650’de ise; ısı ölçümünde alkol kullanılmaya başlanmış ve İngiliz Robert Hook, 0°C noktalı termometreyi bulmuştur.
1665 yılında, Daniel Gabriel Fahrenheit; suyun donma noktasını 32°C ve kaynama noktasını 212°C kabul etmiştir. 1970’lere kadar İngilizce konuşan tüm toplumlarda kullanılan Fahrenheit ölçeği ile, cıvalı sıcaklık ölçer icat edildi.
