Havada ki su damlacıklarının aniden sıvı bir halden katıya geçmesiyle dolu oluşur. Farklı boyutlarda olabilir. Beyaz ve farklı şekillerde buz parçaları olarak yağar.Değişik bir bakış açısıyla düşünürsek üst katmanlarda donup yağan katı yağmur olarak’da düşünebiliriz.
Kimi araştırmacılar dolunun yerden 1-2 km yükseklikte sıcak bir hava akımıyla ,bir başka inen soğuk havayla karışması sonucu oluştuğunu düşünüyor.Sıcak havanın bir anda ısı kaybetmesi,içinde ki havanın donması dolunun oluşmasına yol açar düşüncesini savunuyorlar.
Bir çok hava olayları atmosfer’de meydana gelir.Bunlardan biri’de doludur.Dolunun bir çok yıkım etkisi vardır.Özellikle çiftçilerin her zaman korkulu rüyası olmuştur.Çevreye’de büyük zararlar verebilmektedir.Neyse ki ülkemizde başka yerlere nazaran daha az sıklıkta görülür.Bu donmuş yağmur parçacıklarını içinde barındıran bulutlar incelendiğinde,bulutlarda ki su damlacıkları havaya tutunurlar.Burada -42 dereceyi bulan ısı sayesinde donarlar.Yeryüzüne düştüklerinde vermiş oldukları zararın en büyük faktörü de düşerken yakaladıkları ivme ve enerjidir.Dolular buluttaki sıcaklık sayesinde atmosferden etkilenmezler.Böylelikle katı hallerini koruyarak yer yüzüne düşerler.
Dolunun oluşumuna bir başka sebep’de Fırtınadır. Yağmur esnasında bulutların içinden geçen fırtına yağmur damlacıklarını doluya çevirebilmektedir.Hatta zaman zaman fırtına etkisiyle donan yağmur yani dolu yukarı hareket edebilmektedir.Böylelikle daha çok havada kalan dolu yoğunlaşır ve daha ağır bir şekilde yeryüzüne iner.Kimi zaman daha şiddetli ve hasarlı dolu yağışları görmemiz bu sebeptendir.
