Atmosfer üzerinde kristaller ve su damlacıklarının birleşmesi ile bulutlar meydana gelmektedir. Hava içerisindeki su buharının yoğunlaşması veya sisin buharlaşması ile meydana gelen bulut oluşumunun temeli, yerin ısınması, yere yakın sıcak havanın yükselmesine dayanır. Tüm görünür dalga boylarını yansıtan bulutlar, genelde beyaz renklidirler. Ancak çok kalın olmaları sebebiyle, güneş ışığını doğrudan geçiremedikleri durumlarda gri ya da siyah görünmeleri mümkündür.
Sırasıyla yükselme, soğuma ve yoğunlaşma gibi evreler neticesinde bulut oluşumu gerçekleşir. Sonrasında ise yüksekliklerine bağlı olarak bulut çeşitleri;
yüksek bulutlar
orta bulutlar
alçak bulutlar olarak sıralanabilir.
Deniz seviyesinden yüksekliklerine göre yapılan bu sınıflandırmada, yüksek seviye bulutlar 5-13 km, orta seviye bulutlar 2-7 km, alçak seviye bulutlar ise 0-2 km olacak şekilde gruplandırılmışlardır.
Temel olarak üç gruba ayrılan bulutlar kendi içlerinde farklı bulut çeşitleri barındırırlar. Peki kaç çeşit bulut var? Altastratüs, Stratüs, Kümülüs, Staratokümülüs, Kümülonimbüs, Nimbastratüs, Sirrokümülüs, Sirrostratüs, Altokümülüs, Sirrus olmak üzere toplamda 10 çeşit bulut vardır.
Bulut Çeşitleri
Genellikle geniş bir alana yayılan ve en alçak bulut tipi olan Stratüs gri tonlardadır. Atmosferin yere yakın kısmının soğumasıyla oluşurlar ve bu bulutlara dağ etekleri veya deniz kenarlarında rastlamak mümkündür.
Alçak seviye bulutlarından bir diğeri Kümülüstür. Üst kısımları beyaz alt kısımları daha koyu renkte olan bu bulutlar, çok soğuk havalarda bileşiminde buz kristalleri bulundurabilirler ve yağışlara neden olurlar. Bazı durumlarda Kümülüs bulutların yayılarak oluşturduğu Staratokümülüs bulutları, beyaz ya da gri katmanlı bulutlardır ve yağışa sebep olmazlar.
Alçak seviye bulutlarının sonuncusu Kümülonimbüs bulutları, koyu renkli ve büyüktürler. Sağanak yağışlara sebep olabilirler ve yukarı doğru büyüme özelliği gösterdikleri için alçak bulut seviyesinden yüksek bulut seviyesine kadar çıkabilirler.
Altostratüs, bulut çeşitleri içinden orta seviye bulutlardandır. Gri ya da mavi tonlarda, geniş bir alana yayılmış olan bu bulutlar, hafif yağmur ya da kar yağışına sebep olabilirler.
Nimbostratüs bulutları sürekli yağmur ve kar yağışına sebep olurlar. Yukarı doğru büyürler ve alçak seviden yüksek seviyeye kadar çıkabilirler. Gri renkli bu bulutlar güneşi örterler. Altostratüs bulutlarının kalınlaşmasıyla oluşurlar.
Orta seviye bulutlarının sonuncusu olan Altokümülüs, geniş bir hava kütlesinin yükselerek soğumasıyla oluşur. Beyaz veya gri tonlarda olabilirler. Sıcak havalarda fırtınaya sebebiyet verirler.
Yüksek bulut cinslerinden Sirrostratüs, ince tabakalı bulutlardır ve gökyüzünü kaplayabilirler. Ay ve güneşte haleler oluşturmaları mümkündür.
Sirrokümülüs bulutlar ise, tamamen beyaz renktedir ve havanın açık olacağını haber verirler.
Altokümülüs bulut parçalarının küçülüp yükselmesiyle oluşabilecekleri bilinmektedir.
Sirrus, en yüksekte bulunan bulut tipidir. İnce yapıda ve beyaz renktedirler. Sirrostratüslerin değişime uğramasıyla oluşabilecekleri bilinmektedir.
Nemin yüksek olduğu bölgelerde, kümülüs bulutları sirrus bulutlarıyla aynı yükseklikte oluşabilir, ancak ikisi yerden çok farklı görünür. Sirrus bulutlarının tüylü doğasının aksine, stratocumulus bulutları kabarık ve belirgindir. Altta karanlık görünürler çünkü güneş ışığının nüfuz edemeyecek kadar yoğundurlar. Bununla birlikte, üst kısımlar da genellikle görünürdür ve güneş ışığını yansıtabildikleri için beyazdırlar.
Bu bulut türlerinin hiçbiri yağmur bulutu veya kar bulutu değildir, ancak onları görürseniz yağmur bulutları veya kar bulutları çok geride olmayabilir. Bu, özellikle puslu gökyüzünün eşlik ettiği durumlarda geçerlidir. Pus, stratus bulutlarının erken oluşumudur ve bunlar genellikle yağış getirenlerdir.
2000 metrenin (6500 fit) altındaki rakımlarda alçak bulutlar oluşur. Bu düşük yüksekliklerde, bulutlar çoğunlukla su damlacıklarından oluşur.
Bu düşük irtifa bulutlarında mevcut buz kristallerini bulacağınız zaman, sıfırın altındaki soğuk kış ayları istisnadır.
Stratus Bulutları
Stratus bulutları, yere yakın oluşan ince bulut katmanlarından oluşur. Grimsi renkte çoğunlukla özelliksizdirler. Öne çıkan özelliklerinden biri, bir seferde gökyüzünün büyük kısımlarını kaplıyor. (Genellikle ufuktan ufka uzanır.)
Stratus bulutları sisle yakından ilişkilidir . Aslında sis, zemin seviyesinde oluşan bir stratus bulutu biçiminden başka bir şey değildir. Bu kasvetli görünen bulutlarla ilişkili yağış, çoğunlukla sis veya hafif çiseleyen yağmurdan oluşur.
Stratocumulus Bulutları
Alçakta yatan, kabarık görünen bu bulutlar, aralarında küçük mavi gökyüzü parçaları görülebilecek şekilde birbirine yakın aralıklarla yerleştirilmiştir . Aşağıdan bakıldığında bal peteği görünümündedirler.
Beyazdan grimsi renklere kadar değişen renkler ve gökyüzünün önemli kısımlarını örtme eğilimleri ile insanlar genellikle yağmuru bu bulutlarla ilişkilendirir.
Gerçekte, stratocumulus bulutları, yağış söz konusu olduğunda oldukça iyi huyludur. Hafif bir çiseleme bu bulut sisteminden en fazla çıkacağınız şey olabilir.
