Psikrometre, havanın nemini ölçmek için kullanılan bir cihazdır. Bunu, kuru termometre ampulü ile buharlaşma yoluyla neminin bir kısmını kaybetmiş ıslak termometre ampulü arasındaki sıcaklık farkını karşılaştırarak başarır.
Psikrometre Kullanmak
Bir psikrometre, nemi ölçmek için bir cihaz olan eski moda bir higrometre türüdür. İki termometre ampulünden oluşur: ıslak ampul ve kuru ampul. Kuru ampul, ortam hava sıcaklığını herhangi bir ev termometresiyle aynı şekilde ölçer. Islak ampul, kullanımdan önce suyla nemlendirilmesi gereken, genellikle pamuklu bir bezle kaplıdır.
Yaş ampul hazır olduğunda, bilim adamı, cihazın tasarımına bağlı olarak, ıslak ampul son sıcaklığına soğuyana kadar psikrometreyi sallar veya hareketsiz kalmasına izin verir. Ardından, bulunduğu yerdeki ıslak ve kuru sıcaklıklar ile atmosfer basıncı arasındaki farkı bilerek havanın nemini belirleyebilir.
Bir Psikrometre Nasıl Çalışır?
Psikrometrenin yaş termometresindeki evaporatif soğutma miktarı, havadaki nem miktarına doğrudan bağlıdır. Daha kuru hava, ampulden daha fazla nem emer ve daha fazla soğutur. Nemli hava, ampulden çok fazla su ememez, bu nedenle sıcaklık o kadar değişmez. Başka bir deyişle, yaş termometre sıcaklığındaki değişim ne kadar küçük olursa, hava o kadar nemli olur.
İlk psikrometreler 1600’lerde ortaya çıktı. Bu cihazların tasarımı pek değişmese de günümüzde dijital versiyonları da mevcuttur. Dijital bir cihaz, nem, hava sıcaklığı, yüzey sıcaklığı ve çiy noktası dahil olmak üzere atmosferik koşullarla ilgili birçok ayrıntıyı aynı anda görüntüleyebilir. Ancak bu cihazların kullanılmadan önce yerel koşullara kalibre edilmesi için 20 ila 30 dakika gerekir ve ıslak ampul sensörü uzun süre kullanılmadığında kuruyabilir.
Bu nedenle, eski moda manuel psikrometre, kullanıcı tarafında biraz daha fazla ayak işi gerektirmesine rağmen çekiciliğini kaybetmedi. Her iki ampul sıcaklığını da okuduktan sonra, son nem okuması için bir psikrometrik tabloya başvurmaları gerekir.
Psikrometrik Grafikler
Psikrometrik çizelgeler, bir bilim insanının havanın termal özelliklerini öğrenmek için psikrometreden kuru termometre ve ıslak termometre sıcaklıklarının kesişimine bakmasına olanak tanır. Bu bilgiler şunları içerir:
Bağıl nem: Havanın daha çok istenen neme ne kadar yakın olduğu.
Çiy noktası: Havada bulunan nemin yoğunlaşmaya başlayacağı sıcaklıklardır.
Entalpi: Bir pound kuru hava başına BTU biriminde havanın ne kadar ısı içerdiği.
Nem oranı: Bir pound kuru hava başına havadaki pound nem.
Özgül hacim: Havanın ne kadar yer kapladığı.
Amerika Birleşik Devletleri Tarım Bakanlığı’nın Hava Bürosu 1900’de ilk psikrometrik veri tablolarını yayınladı. Neme karşı sıcaklık grafiklerini göstermek yerine, tablolar her bir okuma çifti için sayısal verileri gösterir. Tabloların bir 1915 gözden geçirilmiş baskısı 87 sayfa uzunluğundaydı.
Psikrometreleri Kimler Kullanır?
Psikrometreler bugün biraz eski moda olsa da, bina iklimlendirme ve ısıtma sistemlerinin iç nemini kontrol eden nem ölçerleri kalibre etmek için hala ara sıra kullanılmaktadır. Geçmişte, bina havalandırma sistemlerinin tasarımında psikrometreler kullanılıyordu.
Psikrometreler ayrıca tarihsel olarak çeşitli bilim disiplinlerinde kullanılmıştır ve günümüzde öğrenciler, artık veri toplama yöntemi olmasalar bile, bu araçları nasıl kullanacaklarını ve psikrometrik çizelgeleri nasıl yorumlayacaklarını öğrenebilirler. Örneğin, meteorologlar veya çevre bilimcileri, seralar veya çiftlik hayvanları için ahırlar gibi belirli nem ihtiyaçları olan alanlar tasarlayan ziraat mühendisleri gibi, atmosferik koşulları ölçmek için psikrometreleri kullanmayı öğrenebilirler.
