Thor Heyerdahl, papirüs salı Ra’da Atlantik’i seyrederken, Afrika kıyılarından Güney Amerika’ya uzanan petrol, katran ve plastik kürecikleri buldu. Baltık, Akdeniz ve Karadeniz’in bazı kısımları zaten o kadar kirli ki deniz yaşamı ciddi şekilde tehdit ediliyor. Pasifik ve Atlantik okyanuslarına atılan atıklar Antarktika kıyılarına vurdu.
Amerika Birleşik Devletleri’nde, kıyıya vuran tıbbi ve diğer atıklar nedeniyle uzun plajlar genellikle kapalıdır. Ve ne zaman bir petrol tankeri kaza yapsa, dünyanın nabzı büyük bir felaket korkusuyla biraz hızlanır. Aslında, ne zaman bir tanker denizde tanklarını temizlese, bir fabrika zehirli artıkları kıyı sularına aktardığında ya da bir şehir uygun bir şekilde ham lağımı denize saldığında, bir benzin istasyonu bir arabanın yağını her değiştirdiğinde ve atık yağı döktüğünde. kanalizasyona karışırsa, okyanuslar biraz daha kirlenir. Sonunda, bilim adamları, okyanusların yenilenme kapasitesinin gelen, insan yapımı kirlilik miktarı tarafından boğulacağından korkuyorlar. Birçok denizde, özellikle yoğun nüfuslu kıyılarda ve kapalı veya yarı kapalı denizlerde bu tür felaketlerin işaretleri açıkça görülmektedir.
Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku Sözleşmesi’nde (1982) ele alınan altı ana okyanus kirliliği kaynağı vardır: karada ve kıyıda yapılan faaliyetler; kıta sahanlığı sondajı; potansiyel deniz dibi madenciliği; okyanus boşaltma; gemi kaynaklı kirlilik; ve atmosferden veya atmosferden kaynaklanan kirlilik.
Her şeyden önce, Sözleşme, tüm devletlerin deniz çevresini koruma ve muhafaza etme konusundaki temel yükümlülüğünü ortaya koymaktadır. Ayrıca tüm devletleri, kural ve standartların oluşturulmasında küresel ve bölgesel bazda işbirliği yapmaya ve aksi takdirde aynı amaç için önlemler almaya çağırır. Kıyı devletleri, karasularında kendi ulusal standartlarını ve kirlilik önleyici tedbirleri uygulama yetkisine sahiptir. Her kıyı devletine, kendi münhasır ekonomik bölgelerinin (MEB’ler) deniz çevresinin korunması ve muhafazası için yetki verilir. Bu yargı yetkisi, kıyı devletlerinin, ulusal yargı yetkisine tabi olan damping, kara kaynaklı kaynaklar veya deniz yatağı faaliyetlerinden veya atmosferden veya atmosferden kaynaklanan deniz kirliliğini kontrol etmesine, önlemesine ve azaltmasına izin verir. Yabancı gemilerden kaynaklanan deniz kirliliği ile ilgili olarak, kıyı devletleri, yalnızca Sözleşme uyarınca kabul edilen yasa ve yönetmeliklerin veya “genel kabul görmüş uluslararası kural ve standartların” uygulanması için yargı yetkisini kullanabilir. Birçoğu halihazırda yürürlükte olan bu tür kurallar ve standartlar, yetkili bir uluslararası kuruluş, yani Uluslararası Denizcilik Örgütü (IMO) aracılığıyla kabul edilmektedir.
Öte yandan, gemilerden kaynaklanan deniz kirliliğinin kontrolü için kabul edilen kuralları, ihlal nerede olursa olsun uygulamak, bir geminin kayıtlı olduğu ve bayrağını taşıdığı “bayrak devleti”nin görevidir. Bu, özellikle kıyı devletinin ulusal yargı yetkisinin ötesindeki sularda, yani açık denizlerde, uluslararası kuralların uygulanması için bir güvence görevi görür.
Ayrıca, UNCLOS, “liman devleti”ne veya bir geminin varış noktasının bulunduğu devlete uygulama yetkileri vermektedir. Bunu yaparken, denizcilik standartları, deniz güvenliği ve kirliliğin önlenmesi ile ilgili anlaşma yükümlülüklerinin uygulanması için diğer sözleşmelerde geliştirilen bir yöntemi dahil etti. Liman devleti, yabancı gemilerin limanlarına veya iç sularına girmeleri veya açık deniz terminallerine uğramaları için Sözleşme veya geçerli uluslararası kurallar uyarınca kabul edilen her türlü uluslararası kuralı veya ulusal düzenlemeyi uygulayabilir. Bu, uluslararası standartların güçlendirilmesinde zaten önemli bir faktör haline geldi.
Son olarak, uluslararası deniz dibi alanı söz konusu olduğunda, Uluslararası Deniz Yatağı Kurumuna, Konseyi aracılığıyla, derin deniz yatağı madenciliği operasyonunun potansiyel çevresel etkisini değerlendirmek, değişiklikler önermek, kurallar ve düzenlemeler formüle etmek, bir izleme oluşturmak için geniş takdir yetkisi verilir. ciddi çevresel zararı önlemek için konsey tarafından acil durum emirlerinin verilmesini programlayın ve tavsiye edin. Devletler, kendi teşebbüsleri veya kendi yetki alanları altındaki müteahhitler tarafından verilen her türlü zarardan sorumlu tutulacaktır.
Zaman geçtikçe, yalnızca okyanus sorunlarının değil, bir bütün olarak küresel sorunların da birbiriyle ilişkili olduğu bilinci arttıkça Birleşmiş Milletler’in deniz hukukuyla ilişkisi genişledi. Daha şimdiden, Brezilya, Rio de Janeiro’da düzenlenen 1992 Birleşmiş Milletler Çevre ve Kalkınma Konferansı (UNCED), okyanusların çevresinin canlı kaynaklarının rasyonel kullanımı ve geliştirilmesi ile uyum içinde korunmasına ve muhafaza edilmesine büyük önem verdi. Böylece, Konferansta kabul edilen eylem programı olan Gündem 21’de yer alan “sürdürülebilir kalkınma” kavramını ortaya koyuyor.
Rio De Janeiro’da kabul edilen eylem programının uygulanmasında yinelenen bir konu, hem ulusal yargı yetkisi altındaki bölgelerde hem de açık denizlerde balık stoklarının bozulması ve tükenmesiyle mücadele etme gerekliliğidir. Yinelenen ikinci bir konu, aşırı avlanma ve aşırı avlanma kapasitesi, yan avlanma ve ıskarta gibi balık stokunun tükenme nedenlerini ele almaktır.
Bu bağlamda, konferansın en önemli çıktılarından biri Birleşmiş Milletler himayesinde hükümetler arası bir konferansın toplanması oldu. Hükümetler arası konferans, kıyı devletleri ile uzak su balıkçılığı yapan devletler arasında, 200 deniz mili MEB’in bitişiğindeki alanlarda iki sıra halinde ve yüksek oranda göç eden balık stokları üzerindeki eski anlaşmazlığı çözmek amacıyla toplandı.
