Yağışın biraz sıkıcı bir konu gibi geldiğini düşünebilirsiniz, ancak biz sadece yağmur ve çiselemeden bahsetmiyoruz, aynı zamanda dolu fırtınası ve kar fırtınası gibi aşırı hava koşullarını da içerir.
Bu çekim kılavuzunda, bu aşırı hava örneklerine bakacağız ve yağmur ve karın nasıl oluştuğunu öğreneceğiz.
Tüm yağışlar bulutlarda gelişir ve atmosferdeki su buharı soğuduğunda ve yoğunlaştığında bulutlar oluşur. Olarak su buharı yoğunlaşır içine damlalar oluşturan bulutların eğer içinde gelişir ve daha sonra damlacıklar olarak buz kristallerinin oluşturulması dondurma altında atmosfer bölümüne taşınır. İlk önce bulutları oluşturan soğutma süreci birçok farklı şekilde gerçekleşebilir.
Hava, sıcak cephe boyunca yükselmeye zorlanabilir ve soğudukça, derin bulut katmanları gelişebilir – bazen yer seviyesine kadar binlerce metreye ulaşır.
Soğuk cephe yaklaşırken hava da yükselmeye zorlanabilir. Bu durumda, soğuk ve yoğun hava bir kama önündeki ılık nemli havanın altına iter – kaldırır.
Hava cepheleri, yılın daha soğuk zamanlarında nispeten uzun yağmur ve çiseleme veya karla birlikte genellikle bulutlu gökyüzü getirme eğilimindedir. Ve son olarak, sadece yeryüzü tarafından ısıtıldığı ve dönüştüğü için hava yükselmeye zorlanabilir.
Kümülüs bulutlarının oluştuğu ve bazen kümülonimbus bulutlarına dönüştüğü bir yaz gününde sıklıkla gördüğümüz şey budur. O zaman çok şiddetli yağmur ve hatta dinçleşebiliriz.
Önce çiseleyen yağmura bakalım.
Yağmur ve çiseleme arasındaki tek gerçek fark damlacıkların boyutudur. Çiseleme çok küçük damlacıklardan oluşur – yarım milimetre veya daha küçük çapta. Buluttan düşen minik damlacıklar, damlacık boyutu buluttan kendi ağırlığı altında düşecek kadar büyük olana kadar birleşir.
Çiseleme küçük damlacıklardan oluşsa bile, yine de bazı çok kötü hava koşullarına neden olabilir.
Şiddetli çiseleme , görüş mesafesini ciddi şekilde azaltabilir çünkü birbirine yakın damlacıklar küçüktür.
Sıcak havada derin bulutların oluştuğu tropikal iklimlerde, damlacıkların bu birleşimi oldukça şiddetli yağmur üretebilir. Bulutlar donma noktasının altında havada oluştuğunda, genellikle buz kristalleri ve süper soğutulmuş su damlacıklarının karışımlarını elde ederiz – bu, donma noktasının hemen altındaki, ancak henüz buza dönüşmemiş sudur. Çoğu çökeltinin nasıl oluştuğunu anlamanın anahtarı, buz kristalleri ve süper soğutulmuş damlacıkların karışımıdır.
Yakınlarda süper soğutulmuş su olduğunda buz kristalleri hızla büyüyebilir, çünkü süper soğutulmuş su buz kristalleri ile temas eder etmez hemen dondurucular. Sonra kristaller bulutların arasından geçerken, diğer buz kristalleri ile agregasyon adı verilen bir süreçle bağlanırlar ve büyük kar taneleri oluşur.
Bu kümelenme süreci, ister kıyı boyunca katmanlar halinde, ister konvektif köpürme süreci ile oluşmuş, oldukça derin herhangi bir bulutta gerçekleşebilir.
Bulutun tabanı ile yer arasındaki hava 2 santigrat dereceden daha sıcak değilse, kar taneleri sağlam bir şekilde yere ulaşır. Bulutun altındaki hava 2 santigrat derecenin üzerinde olduğunda daha sıcak koşullarda, kar taneleri eriyecek ve yağmur damlalarıyla yere ulaşacaktır.
Bu, enlemlerimizde neredeyse tüm önemli yağmurların üretildiği yoldur. Kar olarak başlar ama yere ulaşmadan erir.
En enerjik bulut türleri ve gerçekten şiddetli yağmur üretebilen duvarlar, güçlü bir inançla sürülür.
Hava soğudukça, su buharı bulutları oluşturan su damlacıklarına yoğunlaşır. Bulutlar atmosferde büyüdükçe, yakında donma seviyesini geçecek ve buluttaki su damlacıkları donacak ve buz kristallerinden gelecek.
Bu sürece buzullaşma adı verilir ve örs şekli, kümülonimbus bulutları veya gök gürültüsü bulutlarına özgüdür. Bir örs bulutunun bulanık kenarları, mevcut buz kristallerinin bulunduğunu ve bulutun donma seviyesinin çok ötesinde büyüdüğünü gösterir. Büyüyen bu buz kristalleri, yakındaki su damlacıklarının donarak yüzeyde bir buz tabakası oluşturması ve küçük doluların oluşmasıdır. Bulutun içinde yükselen sıcak hava akımları ve bazı oldukça şiddetli soğuk hava akımları olacak.
Küçük dolu taşları bulutların arasından düşerek aşağı çekişin oluşmasına yardımcı olabilir. Ayrıca yükselen sıcak hava akımıyla bulutun içinden tekrar yukarı taşınabilirler. Bu, bulutun sıfırın altındaki kısmından geçerken dolu taşının erimesi, donması ve taze buz tabakasının gelişmesiyle birçok kez gerçekleşebilir.
Dolu fırtınasına girecek kadar cesursanız, bir dolu taşını ikiye bölebilir ve bir dolu taşının bulut içinde aşağı yukarı hareket ederken Buz katmanlarının ve bir soğan gibi nasıl oluştuğunu görebilirsiniz.
Gerçekten şiddetli fırtınalarda bu süreç çok sık tekrarlanır ve hava akımları o kadar güçlüdür ki, golf topları kadar büyük olan dolu taşları desteklenebilir. Gerçekten şiddetli fırtınalarda, tenis topları kadar büyük dolu dolu taşlar kaydedildi.
Son zamanlarda kaydedilen en büyük dolu taşı 1986’da Bangladeş’ten geldi ve 15 santimetrede ölçüldü. Bir torba şekerle aynı ağırlıkta.
Bir dahaki sefere yağmurda dışarı çıktığınızda, başınızın üzerinde neler olup bittiğini ve yağmur damlalarının su buharından bulut damlacıklarına, kar, hatta belki de dinçleşmeden önce yapmış olabileceği yolculuğu düşünün.
