Terim, geçtiği daha yaygın isimlerden bazıları kadar iyi bilinmeyebilir, ancak çökelmenin tam olarak ne olduğunu öğrendikten sonra, aslında bu fenomeni çok iyi bildiğinizi fark edeceksiniz.
Hangi biçimde olursa olsun, su parçacıkları büyüyüp havada asılı kalamayacak kadar ağırlaştığında, yerçekimi devreye girer ve yere düşmeye başlar.
Bu yazıda, çökelmenin ne olduğunu, bu oluşumun farklı biçimlerini ve nasıl oluştuğunu inceliyoruz.
Yağış Nedir?
Yalnızca girişten itibaren, çökelmenin ne olduğu konusunda oldukça iyi bir fikriniz olmalı. Açıklık adına, tam ve resmi bir tanım elde etmek daha iyidir
Yakında öğreneceğiniz gibi, tüm yağış türleri aynı şekilde oluşur ve sadece birkaç değişken fark yaratır. Ve yere ulaşacak yağış türünü belirleyen çoğunlukla ortam (bulutlar) , sıcaklık ve rüzgar türleridir.
Yağış Nasıl Oluşur?
Yağış, esas olarak buharlaşma ve yoğunlaşmanın sonucudur . Yağmur şekli, mevcut farklı değişkenlere göre değişebilir. Ancak bu iki işlem olmadan herhangi bir çökelmenin oluşması mümkün olmayacaktır.
Yağışın meydana gelmesi için birden fazla yol vardır, ancak en yaygın yollardan biri de süreci açıklamak için kullanılabilecek en iyisidir.
Güneş yeryüzünü karada veya suda ısıtırken, doğrudan üstündeki havayı da ısıtır. Sıcak hava soğuk havadan daha hafif olduğu için genişledikçe atmosfere yükselmeye başlar.
Isı ayrıca yerdeki nemin ve yüzey suyunun buharlaşmasına neden olarak havada zaten mevcut olan su buharına eklenir.
Yükseklik arttıkça hava sıcaklığı düştüğü için yükselen sıcak hava soğumaya başlar. Suyun artık gaz halinde kalamayacağı noktaya kadar soğuduktan sonra yoğuşma başlar ve küçük su damlacıkları oluşur.
Sonuç olarak, yağış, çevredeki atmosferik koşullar ve değişkenler tarafından dikte edilen durumda gerçekleşir.
Buharlaşma ve yoğunlaşmanın gerçekleşmesi için çok sayıda yol vardır , ancak bunların tümü bu bölümde açıklanan temel ilkelere dayanmaktadır.
Yağış Türleri
Çok sayıda yağış kategorisi ve alt kategorisi mevcut olsa da, yalnızca en yaygın bulunan sekiz kategoriye odaklanacağız. Diğer yağış türlerinin çoğunu aşağıdaki türlerden herhangi biri altında sınıflandırabiliriz :
Yağmur
Dondurucu yağmur
Kar
Graupel (Kar Peletleri)
Kar Taneleri
Selamlamak
Sulu Yağmur (Buz Taneleri)
Buz Kristalleri (Elmas Tozu)
Her bir yağış biçimine daha ayrıntılı olarak baktığınızda, aralarındaki en önemli farkın, oluşma biçimleri olduğunu da anlayacaksınız.
Yağmur
Yağmur, dünya genelinde meydana gelen en yaygın yağış şeklidir ve su döngüsüne en önemli katkı sağlayan maddedir . Nasıl oluştuğunu ve özelliklerini incelemeden önce, ilk olarak yağmurun tam olarak ne olduğunu tanımlamamız gerekiyor.
Küçük su damlacıkları birbirine çarpıp birleşip boyut olarak büyüdükçe havada asılı kalamayacak kadar ağırlaşır ve yerçekimi sonucu yere düşer .
Bazı sınıflandırma sistemleri yağmur ve çiseleme arasında bir ayrım yapar. Tek fark yağmur damlasının boyutu olduğu için gereksizdir. Çapı 0,5 mm (0,0197 inç) veya daha azsa, çiseleyen yağmur olarak sınıflandırılır. Daha büyük olursa damla yağmur olarak sınıflandırılır.
Bir yağmur damlasının şekli hakkında bir yanlış anlama var. Çoğu insan gözyaşı şeklini bir yağmur damlası olarak görür. Hiç de bir yağmur damlasının gerçek şekli değil. Bu makalede , gerçek yağmur damlalarının şekli ve neden gözyaşı damlası şekli ile karıştırıldığı hakkında daha fazla bilgi edinin .
Dondurucu Yağmur
Dondurucu yağmur çok nadiren aşırı soğutulmuş su damlaları olarak başlar. Çok daha soğuk bir hava tabakasıyla karşılaşmadan önce eriyen genellikle yağmur veya kardır. Dondurucu yağmurun ne olduğunu tanımlamak için:
Yerin nesnelerinde ve yüzeyinde tekdüze bir buz tabakası oluşturduğundan, dondurucu yağmur tehlikeli koşullar yaratabilir. Nispeten ince, pürüzsüz buz tabakası neredeyse çıplak gözle görülemez.
Bu kaygan koşullar, kontrolü kaybetmek ve pürüzsüz yüzeyde kaymak kolay olduğundan, yolcular için ölümcül olabilir. Zaten geçmişte çok sayıda trafik kazasına yol açtı. Yayalar, buzla kaplı zeminde yürürken ve kayarken de ciddi yaralanmalara neden olabilir.
Kar
Sıfırın altındaki koşullar ve atmosferdeki yeterli su buharı, kar oluşumu için gerekli en önemli bileşenlerden ikisidir. Ama kar nedir?
Kar, su buharı sıfırın altındaki sıcaklıklarda (32 ° Fahrenheit veya 0 ° Celsius’un altında) çevrelerinde yoğunlaştığında polen veya toz parçacıkları etrafında oluşan bir buz kristalleri topluluğudur .
Buz kristalleri birbirleriyle çarpıştıklarında birbirlerine yapışırlar ve boyut olarak büyürler. Beyaz tavuk kadar buz kristalleri bir formu, bir araya tanesi.
Ana kar tanesine daha fazla kristal ve diğer kar taneleri eklendikçe, boyut ve ağırlık olarak büyür. Çok ağırlaştığında, Dünya’nın yerçekimi nedeniyle yere düşmeye başlar.
Kar taneleri, buz kristallerinden oluştuğu için hafif ve yumuşak bir fiziksel yapıya sahiptir ve kolayca şeklini kaybedebilir veya yerde ezilebilir.
Mükemmel koşullar altında, çoğu insanın bir kar tanesi ile ilişkilendirdiği altıgen (altı kenarlı) şekle sahiptir. Gerçek dünyadaki durumlarda, bu çok nadiren olur.
Graupel
Kar taneleri olarak da bilinen graupel, ilginç bir yağış şeklidir. Ne sağlam bir dolu taşı ne de kar tanesi değil, ikisinin birleşimidir. Oluşturulma şekli, benzersiz özellikleriyle ilgili her şeyi içerir.
Graupel, kar aşırı soğutulmuş su alanından düştüğünde oluşur.
Temas halinde su, kar tanesinin etrafında donar ve onu kırar, bu da graupel oluşumuna neden olur.
Graupel katı veya buz katmanlarından oluşmadığı için dolu veya buz topağı olarak sınıflandırılamaz. Bunun yerine, kırağı tabakası içindeki kar tanesi yapısının bir sonucu olarak daha hafif ve daha kırılgandır.
Yerde, kolayca ezilebilen veya deforme edilebilen dengesiz bir buz tabakası oluşturur.
Kar Taneleri
Adından da anlaşılacağı gibi, kar taneleri çok küçük buz parçalarıdır.
Küçük boyutları ve asla duş şeklinde düşmemeleri nedeniyle, genellikle çiselenin donmuş muadili olarak görülürler.
Dolu
Dolu, muhtemelen katı buzdan oluşan en iyi bilinen yağış türüdür. Pek çok gözlemci, bu bazen golf topu büyüklüğündeki buz toplarının nasıl oluştuğunun farkında değil.
Dolu, su damlacıkları olarak oluşan katı katmanlı buz toplarıdır ve fırtına sistemlerindeki yükselmeler yoluyla atmosferde yükseklere taşınır. Bu rakımlarda, donma noktasının altındaki sıcaklıklara maruz kalırlar ve bu da onların doluya dönüşmesine neden olur.
Güncellemeler doluları dondurucu havaya taşımaya devam eder, çok ağırlaşıp yere düşene kadar her seferinde bir buz tabakası ekler.
Dolu, genellikle kümülonimbus bulutları ve güçlü yukarı çekmelerin bulunduğu süper hücreler gibi büyük dikey birikintilere sahip bulutlarda meydana gelir. Dolu taşlarının boyutları sadece birkaç milimetreden tenis toplarının boyutuna kadar değişir.
Dolu taşlarının boyutuna bağlı olarak dolu fırtınası yıkıcı olabilir ve altyapı, bitki örtüsü ve ulaşımda büyük hasara neden olabilir. Ayrıca yaralanmaya neden olabilir ve bazı durumlarda insanlar ve hayvanlar için ölümcül olabilir.
Sulu kar
Buz topakları olarak da bilinen karla karışık yağmur, dolu ile karıştırılır. Görünüşte benzerlikler olsa da, sulu kar, yapı ve şekil olarak farklıdır.
Sulu kar nedir?
Sulu kar, kar veya diğer donmuş nesneler bir sıcak hava tabakasından düştüğünde oluşan küçük buz topaklarıdır.
Sıfırın altındaki sıcaklıklarda başka bir hava katmanından düşmeden önce sıvı bir formda erir, bu da tekrar donmasına ve küçük buz topakları oluşturmasına neden olur.
Doludan çok daha küçük olduğu için altyapı, bitki örtüsü ve ulaşım için önemli bir tehdit oluşturmaz. Bununla birlikte, sürücülerin genellikle hafife aldığı yollar gibi yüzeylerde kaygan koşullara neden olur.
